Mỹ Hài Lòng Vì Will Nguyễn Chỉ Bị Trục Xuất.

Trọng Nghĩa (RFI 20/7)



Trong phiên xử mở ra hôm 20/7/2018, Tòa án Nhân dân TP.HCM đã quyết định trục xuất ngay lập tức ông William Nguyễn Anh – còn gọi là Will Nguyễn – một người Mỹ gốc Việt, sinh quán tại Houston (Texas, Hoa Kỳ), ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.



Bị cáo bị buộc tội “gây rối trật tự” vì đã tham gia một cuộc biểu tình tại Sài Gòn chống Dự luật Đặc Khu và An Ninh Mạng. Tòa Ðại sứ Mỹ tại Việt Nam đã tuyên bố vui mừng trước diễn biến này.



Ông Will Nguyễn, 35 tuổi, sinh trưởng tại Hoa Kỳ đã bị bắt ngày 10/06 vừa qua tại Sài Gòn, và bị truy tố về tội “gây rối trật tự công cộng” khi tham gia biểu tình phản đối Dự luật gọi là Đặc Khu và An Ninh Mạng.




(Hình REUTERS/Stringer: Việt kiều Mỹ Will Nguyen (giữa) được áp giải đến tòa án TP.HCM, ngày 20/7/2018.)



Trên nguyên tắc, tội này có thể bị án đến 7 năm tù, nhưng trong trường hợp của Will Nguyễn, tòa án CSVN đã xét đến 3 yếu tố: Lần đầu phạm tội, là người ngoại quốc và thành khẩn khai báo, để áp dụng án trục xuất ngay lập tức ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.



Theo hãng tin Mỹ AP, khác với trường hợp của Will Nguyễn, có 6 người biểu tình khác đã bị kết án nặng hơn, đến 2 năm rưỡi tù giam. Ngoài ra còn có nhiều người khác đang chờ ngày ra tòa.



Theo hãng tin Anh Reuters, trong một e-mail, ông James Thrower, phát ngôn viên Tòa Ðại sứ Hoa Kỳ tại Hà Nội tuyên bố “vui mừng trước trường hợp của công dân Mỹ William Nguyễn đã được giải quyết”. Phía Mỹ tin rằng công dân của họ sẽ bị trục xuất sau khi nộp tiền phạt.



Ông Francisco Bencosme, thuộc chi nhánh tại Mỹ của tổ chức Ân Xá Quốc Tế (Amnesty International), cũng tỏ ý rất vui trước triển vọng ông Will Nguyễn “sớm được về Mỹ và đoàn tụ với gia đình”. Có điều, theo ông Bencosme, lẽ ra chính quyền Việt Nam không nên bắt giữ và buộc tội một người chỉ thể hiện quyền tự do ngôn luận của mình.



Sức Ép Từ Phía Mỹ?



Thông tấn xã Reuters cũng nhắc đến những động thái từ phía Mỹ trong vụ Will Nguyễn.



Trước hết, phiên tòa đã mở ra 2 tuần sau khi Ngoại Trưởng Mỹ Mike Pompeo nêu lên trường hợp này trong các cuộc họp với các viên chức Việt Nam tại Hà Nội, và yêu cầu “giải quyết nhanh chóng” sự việc.



Ngoài ra, ngày 18/7 vừa qua, 19 nhà Lập pháp Hoa Kỳ cũng đã viết thư cho Ngoại Trưởng Pompeo, yêu cầu ông bảo đảm sao cho ông Will Nguyễn được trả tự do.



Theo hãng tin Mỹ AP, cuộc biểu tình tại Sài Gòn mà Will Nguyễn tham gia chỉ là một trong nhiều cuộc xuống đường đã diễn ra khắp nơi tại Việt Nam, chống lại Dự luật thiết lập ba đặc khu kinh tế, nơi đất đai có thể được cho thuê đến 99 năm, Dự luật bị đông đảo người Việt Nam cho là tạo điều kiện cho Trung Quốc thâu tóm đất của Việt Nam.



Tâm lý nghi kỵ Trung Quốc rất sâu đậm tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam bị Trung Quốc chèn ép rất dữ dội tại Biển Đông, mà gần đây nhất là vụ đưa giàn khoan vào cắm trong thềm lục địa Việt Nam vào năm 2014, và mới đây dọa dùng võ lực, buộc được Việt Nam dừng công việc thăm dò tại một số lô dầu khí mà Bắc Kinh cho là nằm vùng thuộc chủ quyền Trung Quốc.





















Dân Biểu Mỹ: Will Nguyễn Sẽ Về Nhà Nhưng Người Dân Việt Còn Phải Đấu Tranh Lâu Dài



VOA Tiếng Việt (20/7)



*





(Hình Kao Nguyen/AFP/Getty Images: Biểu tình tại Việt Nam chống luật đặc khu ở Sài Gòn hôm 10/6.2018. Tòa án CSVN quyết định trả tự do và trục xuất Will Nguyễn sau hơn một tháng giam giữ vì tham gia biểu tình ngày 10/6/2018.)



Một Dân biểu Mỹ nói vụ xét xử William Nguyễn đáng ra không nên để lâu như vậy, trong khi các nhà hoạt động dân chủ trong nước không bất ngờ về quyết định của tòa án TP HCM trục xuất sinh viên Mỹ sau hơn một tháng giam cầm.



Dân biểu Đảng Dân chủ Alan Lowenthal nói trong một tuyên bố gửi cho đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) qua email hôm 20/7/2018 ngay sau khi phiên tòa xử William Nguyễn kết thúc rằng ông “phấn khởi và hết lo lắng khi William sẽ về nhà”.



Tuy nhiên, Dân biểu đại diện cho tiểu bang California nói “điều này đáng ra không nên để lâu như vậy” vì ông cho rằng “William rõ ràng là vô tội và đáng ra không bao giờ bị buộc tội”.



Ông Lowenthal là người đồng ký tên cùng nhiều Dân biểu Mỹ khác vào các bức thư gửi tới Tổng Thống Donald Trump và Ngoại Trưởng Mike Pompeo để thúc giục chính phủ Mỹ can thiệp giúp công dân Mỹ gốc Việt được thả tự do.



William Nguyễn – còn được gọi thân mật là Will – tham gia biểu tình chống Dự luật đặc khu ở TP HCM hôm 10/6 và bị bắt vì tội ‘gây rối trật tự công cộng.

Trong thời gian bị giam giữ hơn một tháng, sinh viên 32 tuổi đã xuất hiện trên truyền hình TP HCM thú nhận đã vi phạm luật pháp Việt Nam và hứa không tái phạm.



Quyết định thả và trục xuất Will Nguyễn diễn ra đúng như phía Mỹ dự đoán. Ông Lowenthal hôm 19/7 bày tỏ hy vọng anh Will sẽ được trả tự do trong một phiên tòa xét xử công bằng. Trước đó Nghị sĩ này cũng cảnh báo nếu Cộng sản Việt Nam kết án tù Will Nguyễn một cách bất công thì ‘sẽ có những hậu quả nhanh chóng và dứt khoát từ Quốc hội Hoa Kỳ’.



Kết quả của phiên tòa xử Will Nguyễn cũng không làm các nhà tranh đấu cho dân chủ và nhân quyền ở Việt Nam ngạc nhiên.



Nguyễn Tín, một người từng tham gia biểu tình ở TP HCM chống Dự luật đặc khu hôm 10/6, và nhà tranh đấu từng bị giam giữ trong tù Bùi Thị Minh Hằng cho VOA biết kết quả trục xuất Will Nguyễn sau phiên tòa là “hoàn toàn không bất ngờ”.



Blogger Minh Hằng cho rằng đây là một “âm mưu của nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam nhưng họ thực hiện chính sách này quá ư là cũ rồi”.



“Việc buộc phải trả tự do cho Will Nguyễn cũng không nằm ngoài kịch bản như mọi người đã đoán có nghĩa là những âm mưu của nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam hoàn toàn cũ lắm rồi”, bà Hằng nói. “Nhưng họ vẫn thi hành điều đó và càng ngày thì uy tín và nhìn nhận của quốc tế đối với nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam càng tồi tệ đi sau những vụ như bắt cóc Trịnh Xuân Thanh và nay thêm vụ Will Nguyễn. Điều đó khiến cho người dân vô cùng thất vọng”.



Trục Xuất Will Nguyễn Để “Dằn Mặt”



Theo hai nhà tranh đấu này thì chính quyền Việt Nam muốn gửi đi một thông điệp tới cộng đồng người Việt ở hải ngoại và những người đấu tranh cho dân chủ và nhân quyền trong nước với việc phiên xét xử Will Nguyễn.



“Nhà cầm quyền Việt Nam luôn xem những người xuống đường biểu tình là những thế lực thù địch nhận tiền của các tổ chức để xuống đường nhưng đó hoàn toàn không đúng sự thật”, theo anh Tín, người từng bị công an giam giữ và đánh đập do tham gia biểu tình trong tháng trước. “Nhà cầm quyền vì bảo vệ chế độ nên bắt buộc họ phải giải quyết mạnh tay để răn đe tất cả những người dám xuống đường. Và Will Nguyễn bị trục xuất cũng là để ngăn ngừa những người Việt định cư sinh sống ở ngoại quốc sau này muốn về Việt Nam biểu tình thì sẽ không dám như vậy”.



Với việc xét xử Will Nguyễn, ngoài việc “dằn mặt và ngăn chặn bà con hải ngoại về tham gia công việc trong nước” chính quyền Việt Nam còn muốn “dằn mặt ngay chính cả những người dân có sự phản kháng trong nước”, theo blogger Minh Hằng.



Tháng trước, công an và lực lượng an ninh bắt giữ hàng trăm người tham gia biểu tình hoặc bị nghi có ý định tham gia các cuộc biểu tình phản đối hai Dự luật gây tranh cãi là đặc khu kinh tế và an ninh mạng.



Bà Hằng, người từng bị giam giữ 3 lần hành vi “gây rối trật tự công cộng, lợi dụng tự do dân chủ chống phá nhà nước” cho biết việc đàn áp của chính quyền ngày càng “điên cuồng” và tình trạng “dân chủ nhân quyền của Việt Nam ngày càng xấu đi”.





(Hình VOA: Lễ kỷ niệm Ngày Nhân quyền cho Việt Nam tại Quốc hội Hoa Kỳ, 11/5/2017.)



Dân biểu Lowenthal, người thường xuyên lên tiếng về các vấn đề nhân quyền của Việt Nam, cho biết ông đã thường xuyên phản đối sự chuyên quyền của chính phủ Cộng sản Việt Nam ngay từ khi tham gia Quốc hội Mỹ.



“Hết lần này qua lần khác (chính quyền Cộng sản Việt Nam) bắt giữ, giam cầm và bỏ tù những công dân của chính họ chỉ vì họ đứng lên tranh đấu cho nhân quyền”, theo Dân biểu Mỹ, người từng kêu gọi trả tự do cho Luật sư Nguyễn Văn Đài.



Hồ sơ nhân quyền của Việt Nam luôn bị cộng đồng quốc tế chỉ trích. Theo Hội Ân xá Quốc tế, cho biết vào tháng Tư năm nay, Việt Nam hiện đang có ít nhất 97 tù nhân lương tâm trong các trại giam. Tuy nhiên, Bộ Ngoại Giao ngay sau đó nói rằng “không có cái gọi là tù nhân lương tâm” ở Việt Nam.



“Quyết định ngày hôm nay là một phán quyết tốt cho William, gia đình anh ấy và bạn bè anh ấy”, ông Lowenthal nói. “Nhưng rõ ràng nó cho thấy rằng người dân Việt Nam còn cả một chặng đường dài để đi trước khi chính phủ tôn trọng những quyền phổ quát cho tất cả mọi người”.