Ở Chốn Xa Quê Ăn Cá Kho Tộ Chợt Nhớ Nhà.
Bạch Phụng
Hôm đó bên ngoài trời mưa, cơn mưa của xứ Mỹ thật lạ; nơi tôi
ở, hay có mưa vào dịp Tết Nguyên Đán. Hôm nay ngồi ăn bữa tối, một bữa ăn với món
cá Linh kho mặn. Cá đông lạnh nhập cảng từ Việt Nam ,
những con cá thật to và rất đều nhau. Người ta nói đó là cá nuôi; cá không béo,
mềm; không như những con cá vào mùa nước nổi kho lạt, kho mặn, hoặc nấu canh
chua bông điên điển thì số dách. Hôm nay, tôi nhớ lại mâm cơm chiều ngày xưa,
khi cả nhà ăn bữa tối với món cá Linh kho trong cơn mưa chiều trên những cánh
đồng mênh mông mùa nước nổi, tiếng cá quẫy đuôi, những bông súng nở trắng xóa, điên
điển vàng rực trong mùa nước lũ.
Hôm nay, có dịp cùng ông xã họp mặt bạn bè tại Georgia ,
chúng tôi được mời bữa cơm gia đình tại nhà hàng Phương Nam .
Ban Tổ Chức khéo léo chọn cho chúng tôi một nơi chốn thật bình yên, giữa buổi
trưa hè, được quây quần trong nhà hàng thoáng mát, rộng rải…với thực đơn là Cơm
Gia Đình. Đúng nghĩa của bữa cơm gia đình là cơm, canh, xào, kho…Bữa ăn của chúng
tôi gần 10 món nào là canh chua, cá kho, gỏi tôm thịt, gỏi cuốn…v.v. Mỗi bàn 10
người, và chúng tôi ăn không hết. Có lẽ bàn chúng tôi là phụ nữ “thực như miêu”
chăng? Hay quá vui mà chúng tôi mãi nói chuyện quên ăn? Dù thế nào chăng nữa,
giữa một xứ không phải là quê mình, mà có được bữa ăn như thế là quý lắm. Cũng
nên nói thêm rằng, chúng tôi đến từ khắp các tiểu bang trên nước Mỹ, Canada, và
Úc…có cả những bạn đến từ Việt Nam. Các bạn đến từ Sài Gòn thì không nói làm
chi, nơi đó có quá đầy đủ các món ăn từ dân dã đến thị thành, món ăn khắp miền đất
nước đều có mặt tại Sài Gòn. Ở các nơi khác không biết thế nào, nhưng ở
California thì món ăn Việt không thiếu, và có thể nói là quá ngon, quá tuyệt vời…và
một cách “nhìn” nào đó thì có thể…còn hơn cả Sài Gòn. Tuy nhiên, hôm nay đến đây,
vùng đất “Cuốn Theo Chiều Gió”, ăn trưa tại Nam Phương Restaurant là một ngạc
nhiên cho tôi. Chúng tôi nói đủ thứ chuyện…và chú ý nhất đến món cá kho tộ! Một
món ăn tôi rất thích.
Nước Việt Nam ,
như tất cả các nước khác trên thế giới, có đủ các món ăn đặc thù của riêng nước
Việt. Ở Pháp có món bánh ngọt, café, món bò sốt vang, ở Ý có món mì ống vang
danh thế giới, ở Nhật có Sushi…thì Việt Nam cũng có Cá Kho…Tộ. Là đất nước nông
nghiệp, và ngư nghiệp thì gà, cá…là đặc sản. Và càng đặc biệt hơn, trong văn chương
bình dân còn để lại câu “Cơm Gà, Cá Gỏi.”
Với tôi, cá kho là số một.
Nói về món cá kho thì khắp 3 miền đất nước đều có món cá
kho. Nào là: Cá kho dứa, cá kho riềng sả, cá kho thịt ba chỉ, cá kho tiêu, cá
kho gừng, kho quẹt…và cá kho tộ. Cá thì có cá biển và cá đồng. Mỗi loại cá có một
cách kho riêng.
Nói nghe mà thèm, thí dụ món cá Linh kho lạt mùa nước nổi ở
quê tôi. Này nhá: Gắp từng con cá linh tươi ngon, chấm vào chén nước mắm ớt cay
xè đưa vào miệng nhai. Cái cảm giác nhai nguyên con cá trong đó có phần xương giòn
rụm mới cảm nhận hết vị ngọt, béo từ thịt cá. Con cá Linh còn có các món dân dã
khác: Cá linh kho tiêu, cá linh chiên bột, cá linh nấu canh chua, cá linh kho
lạt hay kho sả... Món cá kho lạt có thể nói dông dài “nhem thèm” như vầy…Nước dừa
trên bếp đã bắt đầu sôi, cho vô ít nước mắm ngon cùng ít bột nêm, chút tiêu rồi
mới trút cá đã ướp vào nồi. Chờ nồi cá sôi, vớt bọt, nêm nếm cho vừa ăn và tắt
bếp; khi cá còn đang nóng hỗi rắc thêm hành lá, tiêu cho tô cá thơm... Nói thật
là món này làm gì kiếm được ở nhà hàng (nhất là nhà hàng ơ Mỹ). Cá linh tươi
ngon, thịt ngọt mềm ăn cùng bông súng, bông điên điển giòn giòn thì ngon số
dách. Cá linh béo ngậy, thơm thơm khi kho với mía, ăn kèm cọng bông súng và
điên điển chua chua, cay cay. Món này chỉ có ở nhà quê, vùng nước nổi về. Món Cá
Kho Tộ cũng rất đặc sắc và độc đáo ở Nam Kỳ. Cá kho tộ là món ngon không xa lạ
với người Việt Nam .
Tuy nhiên, để chế biến được món cá kho tộ thơm ngon cần phải có bí quyết. Cá kho là món ăn nhiều chất dinh dưỡng, món
cá kho cũng rất đưa cơm. Cá kho là món ăn dân dã có mặt trong các bữa ăn gia
đình của người Việt Nam
từ lâu với hương vị đậm đà, thơm ngon, tuyệt diệu.
Món cá kho Việt Nam
có thể chia thành hai loại. Một là cá kho nước: Món kho hơi lạt, có nhiều nước
để dùng chan với bún, cơm; thường dùng những loại cá biển như cá ngừ, cá thu,
cá bạc má, cá nục… Hai là cá kho khô: Món ăn rất đậm đà, mặn miệng… Sau khi kho
gần như cạn hết nước và không khô hẳn nhưng cũng không có nhiều nước; thường là
cá nước ngọt như cá lóc, cá bông lau, cá dứa, cá bống, cá kèo, cá linh…
Trong gia đình, mỗi người nội trợ đều có bí quyết riêng...nhưng
để tạo mùi hương thơm tho bắt mũi, dường như mùi cá kho thơm nồng từ nước mắm...kho
cá không thể thiếu nước mắm. Món cá kho dứa có vị chua chua, ngọt ngọt lại thơm
phưng phức, thịt cá chắc, ngon miệng. Cá nục, cá ngừ, hay cá bông lau... để chúng
ta có những món cá kho ngon miệng cho bữa cơm gia đình ...
Tôi ăn ngon miệng, sau một buổi sáng đi thăm viếng các danh
lam thắng cảnh GA. Bữa ăn ngon, gặp bạn cũ, bao nhiêu chuyện để nói…đang um sùm
vui vẻ, ông chủ nhà hàng, mộtcựu sĩ quan VNCH đến bắt chuyện, thăm hỏi khi biết
chúng tôi là khách phương xa. Tôi ngỏ lời khen món cá kho tộ ngon quá. Ông vui vẻ
trò chuyện. Tôi nói chuyện và ông cho tôi email, tôi hứa sẽ trao đổi với ông cách
mà tôi kho cá ờ nhà. Và đây, hôm nay, tôi giữ lời hứa.
1kg cá lóc (có thể là cá rô, cá bông lau, hoặc cá kèo), 200g
thịt ba chỉ. Nước dừa, Tỏi khô, Đường, bột nêm, nước mắm, tiêu…
Cá lóc làm sạch, cắt khúc dày chừng 2 lóng tay. Thịt ba rọi
rửa sạch, cắt miếng vừa ăn. Tỏi khô bóc vỏ, bằm nhỏ.
Cho dầu vào chảo nóng, cho thêm 1 muỗng đường, đảo đều đến
khi đường có màu nâu cánh gián, cho thêm chút nước vào làm nước đường thắng.
Cho cá vào tô, thêm 1 muỗng nước mắm, 2 muỗng bột nêm, 1/2
muỗng tiêu, 2 muỗng nước đường thắng trộn đều rồi ướp trong vòng 20-30 phút cho
gia vị ngấm đều.
Cho dầu vào chảo nóng, phi tỏi băm cho thơm. Trút thịt ba
chỉ vào đảo đều tay. Đảo cho đến khi thịt hơn cháy cạnh thì tắt bếp, xếp cá đã
ướp gia vào (cá bên trên thịt bên dưới). Đổ nước dừa ngập cá. Đun bằng lửa nhỏ.
Khi nồi cá gần cạn nước thì nêm nếm cho vừa ăn. Khi cá chín, tắt bếp, rắc thêm
ít tiêu vào. Và đây là nhà hàng Nam Phương.
Phone number (770) 409-8686.
Quý đọc giả của báo Nàng, ở Norcross, GA, nếu có dịp đến Nam
Phương thử một lần cho biết. Nếu có đến xin nói giùm Bạch Phụng gửi lời thăm.
Nghĩ đến bữa cơm nhà của người Việt, tôi thường nhớ ngay đến
món cá kho tộ. Buổi chiều ở đây xuống chậm, mặt trời hắt lên ánh vàng rực ở
phía Tây, những đám mây phản chiếu nhiều màu sặc sỡ, tôi chợt nhớ quê nhà, nhớ
những cánh cò vờn liệng ở xa xa, và hạ xuống những đám lau cao quá đầu người.
Nhớ những cánh đồng mở rộng đến tận chân trời phía xa. Một bài ca dao chợt hiện ra trong trí nhớ của
tôi.
“Trời sinh ra đã làm người,
Hay ăn hay nói hay
cười hay chơi,
Khi ăn thì phải lựa
mùi,
Khi nói thì phải lựa
lời chớ sai,
Cả vui xin chớ vội
cười,
Nơi không lễ phép chớ
chơi làm gì.”
Nhìn lại quê nhà, đất nước vẫn còn nhiều điều bất cập. Dù đã
ra đi, nhưng tô canh chua và chiếc nồi đất cá kho vẫn không phai mờ trong trí
nhớ. [BP]
Comments
Post a Comment