Hoa Kỳ Tăng Cường Hạn Chế Xuất Cảng Một Số Mặt Hàng

 Ukraine Đề Nghị Lập Hệ Thống Phòng Không Chung Với Các Nước Đồng Minh

(Hình REUTERS / Dawid Zuchowicz / Agencja Wybor: Tổng thống Ukraine, ông Volodymyr Zelenskiy trên màn hình khi phát biểu tai Diễn đàn an ninh Warsaw, Ba Lan, ngày 29/9/2025.)

-Sau một loạt các vụ drone và chiến đấu cơ của Nga xâm nhập không phận các nước sườn Đông của khối Liên minh Phòng thủ Bắc Ðại Tây Dương (NATO), từ Estonia đến Đan Mạch, hôm 29/9/2025, phát biểu qua video hội nghị nhân cuộc họp Diễn đàn An ninh Warsaw, Tổng thống Ukraine, ông Volodymyr Zelensky đã đề xuất xây dựng một lá chắn phòng không chung với các nước đồng minh để đối phó với các mối đe dọa Nga.

Tại thủ đô Warsaw của Ba Lan, thông tín viên Adrien Sarlat của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) cho biết thêm thông tin:

“Phải phản ứng thế nào đối với các vụ xâm phạm không phận Âu Châu để bảo vệ an ninh cho các nước thành viên cũng như là cho Ukraine? Hôm qua, Tổng thống Volodymyr Zelensky, đã tận dụng bài phát biểu của mình tại Diễn đàn để đưa ra một giải pháp cho các nước đồng minh Âu Châu của mình.

Ông nói: “Ukraine đề nghị với Ba Lan và với tất cả các đối tác của chúng tôi cùng thiết lập một lá chắn chung, thật sự đáng tin cậy, để chống lại các mối đe dọa trên không của Nga. Và nếu chúng ta cùng nhau hành động trong khu vực, chúng ta sẽ có đủ vũ khí và năng lực để sản xuất vũ khí”.

Tướng Piotr Blazeusz, đứng đầu đội quân đa quốc gia Eurocorps, cho rằng những hành động khiêu khích trên không buộc các nước Âu Châu phải cảnh giác trước mối đe dọa cận kề.

Theo ông Blazeusz, “những drone này cho thấy rõ là mối đe dọa đến từ Liên bang Nga hiện diện ở khắp mọi nơi. Có lúc trong quá khứ, chúng ta đã nghĩ rằng phi đạn sẽ không bắn tới được một số thủ đô như Paris chẳng hạn. Nhưng giờ đây, phi đạn chẳng gặp khó khăn gì để bắn xa như vậy. Điều đó cho thấy rõ toàn xã hội đang lo ngại về mối đe dọa này”.

Ngay ngày mai, Đan Mạch tổ chức một cuộc họp cấp cao để thảo luận về những vấn đề này. Pháp dự trù gởi một đơn vị chống drone đến để bảo đảm an ninh cho cuộc họp, vào lúc Copenhague ghi nhận từ vài ngày qua, nhiều drone đáng ngờ bay lượn trên nhiều cơ sở chiến lược của nước này”.

Trang The Kyiv Independent hôm 30/9 cho biết Tổng thống Ukraine đã cử một phái đoàn do Thứ trưởng Quốc phòng Serhii Boyev dẫn đầu đã đến Hoa Kỳ ngày 29/9, để hoàn tất một thỏa thuận mua vũ khí Hoa Kỳ, đặc biệt là loại phi đạn tầm xa, ước tính có tổng trị giá 90 tỉ Mỹ kim và một thỏa thuận bán các hệ thống drone của Ukraine cho Hoa Kỳ.

 

Quân Đội Pháp Học Hỏi Tinh Thần Sáng Tạo của Ukraine

-Báo Les Echos dẫn lời Tư lệnh Lục quân Pháp Pierre Schill thổ lộ, quân đội muốn rút tỉa kinh nghiệm từ cuộc chiến ở Ukraine để cải tiến trên nhiều mặt. Tuy đang có nhiều chuyển biến, nhưng quân đội Pháp chưa sẵn sàng cho một liên minh trong chiến tranh cường độ cao. Vẫn còn thiếu nhiều mảnh ghép trong bức tranh tổng thể, trước những thay đổi kỹ thuật lớn từ chiến trường Ukraine, và cả về trạng thái tinh thần.

Lục quân Pháp hy vọng khai triển một Sư đoàn tác chiến (25.000 quân) trong vòng 30 ngày, nhưng hiện nay chỉ có thể điều cho Liên minh Phòng thủ Bắc Ðại Tây Dương (NATO) một Lữ đoàn (5.000 quân) sẵn sàng chiến đấu. Được biết Pháp, Anh Quốc, Ý Ðại Lợi được NATO chỉ định chỉ huy lực lượng trong kế hoạch phòng vệ. Kỹ thuật là yêu cầu khẩn cấp, khi drone đã thay thế cho Pháo binh trên chiến trường Ukraine, mà không quân đội phương Tây nào đoán trước được, robot đã tiến được những bước khổng lồ. Cuộc chiến Ukraine cũng cho thấy cần phải tăng cường hỏa lực tấn công xa hơn 150 cây số.

Theo tướng Schill, Pháp cần tăng gấp 3 số Trung đoàn Pháo tầm xa, gấp 5 số drone và thêm 10.000 Bộ binh. Đơn vị tác chiến tự động hóa đầu tiên của Lục quân sẽ được thành lập. Tướng Bruno Baratz cho biết sẽ phối hợp nhiều nhân tố, khuyến khích sáng tạo. Tại Ukraine, kỹ thuật thay đổi liên tục, các sáng kiến bị vô hiệu hóa trong vòng không đầy 3 tháng.

Pháp đang thử nghiệm loại đạn điều khiển từ xa Véloce, với drone FPV Noctua hay Oskar. Để chủ động, quân đội Pháp không muốn trang bị Himars của Hoa Kỳ hay Puls của Do Thái, mà dùng Foudre và một số khác đang thử nghiệm. Số đại bác 20 ly trong kho sẽ được tái chế để thành vũ khí chống drone giá rẻ, nhờ thêm hệ thống ngắm trang bị trí thông minh nhân tạo. Thiết giáp Griffon để chuyển quân sẽ biến thành bệ phóng moọc-chê 120 ly. Tinh thần sáng tạo từ Ukraine đang lan tỏa.

 

Hoa Kỳ Mua TikTok, Càng Chứng Tỏ Sự Lép Vế của Âu Châu

-Báo Libération dành trang nhất cho thương vụ mua TikTok của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Tuy vẫn chưa hoàn tất, nhưng vụ này làm rõ thêm sự yếu kém của Âu Châu, không thể áp đặt một thỏa thuận tương tự cho Trung Quốc và phải chịu đựng những tác động đến dân chủ cũng như tâm lý do nền tảng này gây ra.

Người bán chẳng mấy tử tế, sản phẩm được coi là độc hại, giá cả rất thấp, điều kiện mua bán còn mơ hồ. Nhưng hôm 25/9, ông Donald Trump loan báo đã ký Sắc lệnh về việc TikTok, mạng xã hội phổ biến nhất thế giới nhượng lại các hoạt động ở Hoa Kỳ. Tổng thống Mỹ chỉ nói rằng bên mua là một tổ hợp công ty rất tinh tế, có nghĩa là gần gũi với các ý tưởng của ông, và thỏa thuận được thương lượng trực tiếp giữa Donald Trump và Tập Cận Bình vào tuần trước. Bởi vì 170 triệu người Mỹ thường xuyên sử dụng TikTok, và các cơ quan tình báo, chuyên gia tâm thần không ngừng báo động về tác hại.

Mục đích đầu tiên của chính quyền Hoa Thịnh Ðốn là kiểm soát những nội dung được phổ biến trên đất Mỹ, cấm chuyển dữ liệu của người sử dụng Mỹ sang Hoa lục. Trả lời phỏng vấn của báo Libération, Thượng Nghị sĩ Claude Mahuret, người chủ trì ủy ban điều tra về ảnh hưởng TikTok tại Pháp, nhấn mạnh mạng xã hội này đã gây rối loạn nền dân chủ, giúp cực hữu và cực tả mạnh lên. TikTok nhìn nhận đã nói dối về việc khai thác dữ liệu của người sử dụng Âu Châu, và thản nhiên đóng món tiền phạt 530 triệu Euro. Ông Mahuret lo ngại, để đổi lấy việc chấp nhận bán 80% TikTok, Tổng thống Donald Trump có thể nhượng bộ Tập Cận Bình về những điểm khác.

Báo Libération vẽ nên chân dung Larry Ellison, nhà sáng lập Oracle, nhân vật trung thành của ông Donald Trump, là trung tâm của tổ hợp sẽ mua lại TikTok. Công chúng ít biết đến Ellison, tuy hôm 10/9, ông đã soán ngôi Elon Musk trong vài tiếng đồng hồ để trở thành người giàu nhất thế giới, vì Oracle phục vụ khách hàng chủ yếu trong ngành an ninh chứ không phải đại chúng. Với tài sản ước tính 400 tỉ Mỹ kim, ông Larry Ellison đang kỳ vọng trở thành đại gia kỹ thuật.

Thương vụ TikTok là cách ông Donald Trump cảm ơn nhà tỉ phú đã ủng hộ ông ngay từ chiến dịch tranh cử Tổng thống đầu tiên năm 2016, ngược với các ông chủ lớn khác trong ngành kỹ thuật như Mark Zuckerberg (Meta), Sundar Pichai (Google) hay Jeff Bezos (Amazon) chỉ ngả theo Trump rất trễ tràng. Thậm chí Larry Ellison hồi cuối năm 2020 còn quay lưng với Santa Clara và thung lũng Silicon, trụ sở truyền thống của Oracle để dời về Austin, thuộc tiểu bang bảo thủ Texas. Charles Thibout, Giảng viên Science Po, cho biết các nhà lãnh đạo Oracle về tư tưởng rất gần gũi với ông Trump.

Với TikTok, Ellison đặt chân vào thị trường quảng cáo rộng lớn và tham vọng của ông không dừng ở đây: Ông chiếm phần lớn hãng phim Paramount đang sở hữu kênh truyền hình CBS, và đang dòm ngó tập đoàn Warner Bros, chủ kênh CNN.

 

Hoa Kỳ Tăng Cường Hạn Chế Xuất Cảng Một Số Mặt Hàng Để Gia Tăng Áp Lực Với Trung cộng

(Hình Getty Images - Pla2na: Cờ Trung Quốc (trái) và cờ Mỹ.)

-Hoa Kỳ sẽ mở rộng phạm vi danh sách đen về thương mại, khiến nhiều doanh nghiệp ngoại quốc khó tiếp cận với một số sản phẩm của Mỹ hơn. Đây được xem như một biện pháp đặc biệt nhằm tác động đến các công ty của Trung Quốc.

Theo một tài liệu Bộ Thương mại Hoa Kỳ công bố hôm 29/9/2025, các biện pháp hạn chế sẽ áp dụng đối với các chi nhánh có trên 50% cổ phần thuộc về một hoặc nhiều doanh nghiệp nằm trong danh sách đen của Mỹ. Quy định mới của Bộ Thương mại Hoa Kỳ có hiệu lực từ ngày 1/10/2025, nhưng các công ty có thể đệ trình những kiến nghị hoặc sửa đổi tạm thời.

Thông báo của Bộ Thương mại Hoa Kỳ nêu rõ, thay đổi này nhằm giải quyết mối lo ngại về việc các doanh nghiệp có tên trong danh sách đen lách luật, ví dụ thành lập các công ty mới. Danh sách đen gồm các công ty và thực thể được coi là gây nguy hại cho an ninh quốc gia hoặc các lợi ích trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ.

Theo thông tấn xã AFP, mặc dù thay đổi này được Bộ Thương mại Hoa Kỳ áp dụng cho tất cả các công ty có tên trong danh sách đen, nhưng trên thực tế sẽ ảnh hưởng đặc biệt đến các công ty có trụ sở tại Trung Quốc, bởi vì trong thời gian qua gần, Hoa Kỳ đã nhắm vào nhiều thực thể này.

Theo quy định, các công ty Hoa Kỳ phải xin giấy phép chính thức, nếu muốn bán hàng cho các công ty ngoại quốc nằm trong danh sách đen. Ví dụ, lo ngại Trung Quốc vượt mặt trong lĩnh vực kỹ thuật, Hoa Kỳ đã ngăn chặn tập đoàn Hoa Vi tích hợp hệ điều hành Android vào điện thoại thông minh của Hoa Vi và đình chỉ việc bán một số chip Nvidia cho Trung Quốc.

Hôm 29/9, một phát ngôn viên của Bộ Thương mại Trung Quốc ra thông cáo tuyên bố Bắc Kinh xem đây là một hành vi “ác ý” gây hại đến các doanh nghiệp Trung Quốc, “một ví dụ điển hình khác về việc Hoa Kỳ cố ý mở rộng khái niệm an ninh quốc gia và lạm dụng kiểm soát xuất cảng”.

Cũng trong ngày 29/9, Tổng thống Donald Trump thông báo Hoa Kỳ sẽ áp thuế 100% đối với bất kỳ bộ phim nào được sản xuất ở ngoại quốc và được trình chiếu tại Hoa Kỳ.

Theo thông tấn xã AFP, trên mạng Truth Social, ông Trump tố cáo các nước đánh cắp nền công nghiệp điện ảnh của Hoa Kỳ. Biện pháp chưa từng có này đe dọa phá vỡ mô hình kinh tế toàn cầu của Hollywood. Ý tưởng áp thuế này từng được ông Trump đưa ra hồi tháng 5/2025 nhưng khi đó ông không nêu chi tiết.