Bà Trương Mỹ Lan đối mặt án tử hình.

– Phiên tòa phúc thẩm lần thứ hai của bà Trương Mỹ Lan, cựu chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, sẽ chính thức mở vào ngày 25 Tháng Ba tại Tòa Án ở Sài Gòn, trong một vụ án được xem là lớn bậc nhất lịch sử tư pháp Việt Nam, với số tiền thiệt hại hàng trăm ngàn tỷ đồng.

Bị cáo Lan từng bị tòa sơ thẩm tuyên án tử hình vì tội “tham ô tài sản,” cùng các mức án chung thân và tù dài hạn cho hàng loạt tội danh khác như “lừa đảo chiếm đoạt tài sản,” “vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng,” “rửa tiền,” và “vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.”

Theo báo Pháp Luật ngày 21 Tháng Ba, trước phiên phúc thẩm, bà Lan đã thuê thêm bốn luật sư để bào chữa, nâng tổng số luật sư lên tám người, trong đó có các tên tuổi như Phan Trung Hoài, Phan Minh Hoàng, Giang Hồng Thanh và Nguyễn Thị Huyền Trang.

Trong đơn kháng cáo gửi tòa, bị cáo Lan không phản đối các tội danh mà Viện Kiểm Sát truy tố. Thay vào đó, bà bày tỏ “tôn trọng cáo trạng” và chỉ xin xem xét giảm nhẹ hình phạt với lý do hoàn cảnh cụ thể dẫn đến hành vi phạm tội, đặc biệt là trong quá trình phát hành trái phiếu liên quan đến ngân hàng SCB – tổ chức tài chính được bà kiểm soát gián tiếp.

Theo lời khai, vì SCB cần vốn huy động, bà Nguyễn Phương Hồng (nguyên phó giám đốc SCB, đã qua đời) đề xuất dùng các công ty con của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát để phát hành trái phiếu. Bị cáo Lan cho rằng việc này phát sinh từ nhu cầu tài chính khẩn cấp, và số tiền thu được được phân phối cho nhiều đơn vị khác nhau, chứ không chỉ phục vụ cho cá nhân bà.

Trước tòa, bà cũng đề nghị thu hồi số tiền này để hoàn trả cho những nhà đầu tư đang nắm giữ trái phiếu, xem đó là một nỗ lực nhằm “khắc phục hậu quả.”

Trong khi đó, chồng của bà Lan – ông Chu Lập Cơ, mang quốc tịch Hồng Kông – đã chấp nhận mức án hai năm tù vì tội “rửa tiền” và không kháng cáo, đồng nghĩa với việc ông sẽ không có mặt trong phiên phúc thẩm sắp tới.

Tòa hiện vẫn tiếp tục lệnh kê biên tài sản của bà Lan và người thân nhằm bảo đảm thi hành án. Dù bản án tử hình đã có hiệu lực pháp luật, nhưng phía tòa cho biết nếu bị cáo Lan tự nguyện nộp thêm khoảng ba phần tư giá trị thiệt hại để “khắc phục hậu quả,” thì án tử có thể được xem xét chuyển xuống mức án chung thân.

Tuy nhiên, đến nay, chỉ còn ba ngày trước phiên xử, chưa có thông tin nào được các báo trong nước công bố về việc gia đình bà Lan tiếp tục nộp tiền như những lần trước. Điều này khiến dư luận cho rằng bị cáo có thể đã lường trước khả năng phiên tòa sẽ tuyên y án tử hình khi kết thúc vào giữa Tháng Tư tới.

Vụ án Vạn Thịnh Phát không chỉ làm rúng động ngành tài chính Việt Nam mà còn làm lộ ra hàng loạt lỗ hổng nghiêm trọng trong quản lý ngân hàng và thị trường trái phiếu doanh nghiệp, kéo theo nhiều lãnh đạo ngân hàng, cơ quan kiểm toán và giám sát tài chính sa lưới.

Đây cũng là phiên tòa được công luận theo dõi chặt chẽ với kỳ vọng tạo ra tiền lệ cho các vụ đại án tham nhũng trong tương lai.