Con chim tra trả.

Con chim tra trả.

Le Viet Dieu

Thằng Quới vất vả lắm mới chạy theo dấu con chim từ sáng cho đến giờ. Ngày hôm qua nó nghe tin có con chim tra trả mới về vườn mít nhà ngoại nó. Nó quyết bắt cho được con chim để tặng cho con Thể Phụng.

Gần tết rồi, cánh đồng khô trơ cuống rạ vàng khè, bọn trẻ trong xóm dùng làm sân đá banh chuối hoặc đi bơi sông không còn trò chơi nào khác. Những ngày ruộng nước về, thằng Quới có nhiều chuyện để làm, nó đặt lờ, đơm lọp, thảø trúm hay đi bắt cá thia thia. Trước tết chừng hơn tháng, làng nó đã gặt xong đám lúa cuối cùng và cộ về nhà. Đến lúc nầy chỉ còn mỗi một việc là đi bắn hoặc bẩy chim.  Những con chim chàng nghịch, ốc cau sống theo ruộng nước bây giờ bỏ làng đi mất tiệt lên tận Ngã Bảy Phụng Hiệp rồi còn đâu.

Nó tiếp tục chạy theo dấu con chim tra trả. Cũng bắt đầu từ con Thể Phụng. Nhỏ nầy trạc tuổi của tụi nó, nhà ở tận Sài Gòn theo gia đình về quê ăn Tết. Ngày đầu tiên về xóm đã làm trố mắt đám nhóc tì 13,14 tuổi trong làng không kể đứa đó là con trai hay con gái. Vừa về đến nhà ông nó ở đầu làng là nó đã thót xuống xe thả bộ long nhong trong xóm gặp ai nó cũng chào. Con Thể Phụng bận cái quần màu xanh (sau này thằng Quới mới biết là cái quần Jean) cái áo sơ mi ca rô màu xanh, tóc thắt bín, chưn mang giày ba-ta. Nó nhảy chưn sáo đi khăùp xóm làm cho bọn nhỏ thò lỏ mắt ra dòm. Nhứt là đám con trai. Có tiếng chuyền đi khắp xóm “Con nhỏ đẹp như bà tiên.” Thằng Qưới đứng trong hàng ba nhà ông nó dòm ra, nhà ngoại con Thể Phụng ở kế bên vườn nhà Quới.

Từ nhà dòm xuống nó thấy nóc chợ Sóc Trăng mờ mờ trong ánh sáng ban mai. Cái ngộ là ban sáng thì thấy chợ mà hểâ nắng lên là không còn thấy gì nữa. Thằng Quới nhớ mấy ông già bà cả trong làng nói với nó rằng “Nắng quá nó lóa nước không thấy” Ừ nghĩ cũng ngộ thiệt chớ chẳng chơi. Cho nên khi con Thể Phụng hỏi nó, thằng Qưới lên mặt song tàn trả lời con Thể Phụng y như vậy. Con Thể Phụng cái mặt ngó thấy “ghét” nghinh nghinh như con trâu nghé ngứa sừng, còn cái thân thể nó thì có mùi thơm, không tỏ vẻ nể thằng Quới chút xíu nào. Cho đến hai ngày sau khi nó về làng, con nhỏ ra ruộng chơi đá banh với đám con trai và tập họp đám con gái cùng tuổi làm thành đội quân chơi đủ trò “cờ lau Đinh Bộ Lĩnh” với đám con trai. Con nhỏ thông minh, con nhỏ ngổ ngáo mới ở làng có 2 ngày đã làm thất điên bát đảo cái đám con trai, trong đó có thằng Qưới.

Từ cái vườn nhà ngoại, thằng Quới theo dấu con tra trả xanh. Thằng Quới chắc mẫm là con đực. Nó biết chắc vì các giống chim thì con đực thường đẹp hơn con mái. Thằng bạn rất thân “trời đánh” của nó làm khó hỏi nó:

-           Sao mầy biết giống chim trống đẹp hơn con mái?

Thằng Qưới niên niển cái đầu:

-           Sao hổng biết. Như con gà trống đó, con chim cu đất đó, như con chích chòe đó, con gà Tây nhà ngoại tao đó….con trống nào cũng đẹp hết trơn.

Thằng “trời đánh” không chịu thua:

-           Sao kỳ vậy? Sao chỉ có giống chim con đực mới đẹp chớ?  Con cá cũng vậy đó mừ.

Thằng Quới gân cổ lên:

-           Đâu mầy nói thử coi.

Bạn nó vênh mặt nói:

-           Mầy thấy con cá thia thia hông? Cá trống vi vảy đầu đuôi óng ánh xanh đỏ còn con mái xám ngoét một màu.

Thằng Qưới ngập ngừng:

-           Ờ…cũng có lý. Nhưng mà chỉ có con thia-thia thôi, còn tiệt nhiên con đực nào cũng xấu ỉn.

-           Đâu mầy chỉ tao coi?

Thằng Qưới khuỳnh 1 tay còn tay kia chỉ mặt thằng bạn nói:

-           Mầy đó. Mầy xấu ỉn, mầy hôi rình bận quần tà lỏn rách đáy…con Thể Phụng nó nói mầy xấu hoắc à.

Thằng bạn nó đỏ mặt sửng cồ tưởng đâu có chuyện. Nhưng rồi bạn nó bỏ chạy mất. Quới đứng một mình ngẩn ngơ hối hận. Tại sao nó lại nghe lời con nhỏ chớ? Nó lầu bầu:

-           Cũng tại con Phụng hết trơn.

Qưới đứng im dưới gốc cây theo dõi con tra trả. Con Thể Phụng, một buổi nọ đứng khuỳnh hai chưn, tay xỏ trong túi quần, giảng cho nó như vầy: “Muốn dụ dỗ con cái, con đực cần phải có bản sắc “nam nhi” Nhưng không phải lúc nào chiến thuật này cũng đem lại kết quả, thậm chí ngược lại vì con trống “cường điệu lên gân” con mái nó cũng khôn. Chim tra trả trời sanh cho nó cũng nhận ra điều đó rõ hơn cả. Chính vì vậy, chúng được mệnh danh là những chàng Casanova của thế giới tự nhiên.”

Thằng Qưới chẳng cần biết Casanova là cái quái gì, nó chỉ biết nghe và bây giờ con tra trả trên cây kia đang thể hiện cái “giống đực” của loài chim. Con chim trai đang dụ gái.

Thằng Quới đứng im dưới lùm ngó lên đọt cây. Nó nhìn chăm chú; con chim đực không hề cứng nhắc trong cách dụ dỗ, mà rất linh hoạt. Nó tỏ ra nhạy bén khác thường. Trước mỗi phản ứng nhỏ nhất của con cái, nó đều có cách ứng phó ngay lập tức.

Con Thể Phụng nói “Mầy không biết thì thôi để tao nói cho nghe. Nhưng nghe rồi mầy phải bắt cho tao một con chim tra trả. Tao thấy nó về đầu vườn nhà mầy.” Con Thể Phụng một đều kêu nó bằng mầy hai điều mầy, y hệt nhỏ là con trai. Mặc kệ, càng gần thằng Qưới càng thấy thinh thích con nhỏ. Nhỏ không cá nó cũng tự nguyện bắt cho nhỏ một con tra trả màu xanh lục óng ánh.

Thể Phụng nói:

-           Cái giống tra trảû xanh nổi tiếng trong thiên nhiên về cách dụ dỗ con cái theo cách rất lãng mạn....

Thằng Qưới lắng tai nghe mê mẫn, con Thể Phụng bỗng phát ngưng ngang, hỏi Qưới:

-           Mà mầy có biết lãng mạng là gì không cái đã.

Thằng Qưới ngẩn ngơ cụt hứng, Qưới lắc cái đầu bờm xờm trả lời gọn lỏn:

-           Hông!

-           Hì...hì...tao nói sau, bây giờ nghe tiếp nè. Đầu tiên, con chim trống xây một chiếc ổ thật công phu bằng cành cây, rồi tha về đủ thứ dây màu xanh để trang trí. Sau đó, nó “mời” con cái đến xem ổ. Khi con cái đã chịu vô “nhà,” nó mới tìm cách dụ dỗ bằng cách xòe rộng đôi cánh, vẫy vẫy, rồi lượn xung quanh, kêu lên những tiếng lảnh lót ngọt ngào…

Con Thể Phụng đứng dựa lưng vô cây cau lão trong vườn, tay nhón mấy cái chùm ruột chấm vô muối ớt đựng trong miếng lá mít, vừa hít hà vừa giảng, như cô giáo giảng bài, cho thằng Qưới. “Những cách này đôi khi làm chim mái sợ hãi và chạy trốn. Ngay lập tức, chim trống thay đổi chiến thuật liền…nói đến đây con Thể Phụng chớp lia đôi mắt nhìn thằng Qưới cười làm thằng Qưới điếng thần hồn…Rồi sao mầy biết không? Con trống nó cụp cánh lại không kêu nữa, và để con mái tự nhiên ngắm nghía chiếc ổ cho quen dần. Tuy nhiên, chim trống cũng thường bị thất bại, dùng mọi cách mà vẫn không giữ được "nàng" ở lại Nếu con trống càng kiên nhẫn thì cơ hội thành công càng cao. “

Thắng Qưới đoán chừng con tra trả trên kia chưa có “chiến thuật” dụ gái như lời con Thể Phụng nói với nó. Con tra trả trên kia chưa xây tổà ấm, chưa có căn nhà. Nó đang xòe lông màu sặc sở để hót líu lo tán tỉnh. Thằng Qưới không biết cách nào đề bắn hạ con chim hoặc làm bẩy để bẩy nó. Tra trả thì chưa bắùt được nhưng thằng Qưới đã thấy phơi phới trong lòng. Nó có cảm giác con Thể Phụng rất gần gủi với nó. Con nhỏ thông minh và có nhiều trò chơi cho bọn con trai. Lúc nào bày trò chơi con Thể Phụng luôn luôn muốn làm thủ lãnh chỉ huy…và những lúc như vậy thằng Qưới được nó chọn cho làm phó tướng.

Còn mấy ngày nữa là Tết sẽ đến. Chợ Tết đã rực rở hoa xuân, chợ ngả Bảy đầy ghe buôn bán. Con Thể Phụng bận chiếc “ríp” cái áo trăùng có ca rô vàng đầu thắt bín ngồi ở mũi xuồng cho thằng Qưới chở đi Phụng Hiệp. Con nhỏ ngồi trên đầu gió, thằng Qưới chết ngắt trong vùng không gian sực nức mùi thơm. Con Thể Phụng trên bờ ngổ ngáo bao nhiêu thì xuống đến xuồng chòng chành càng nó càng xanh mặt bấy nhiêu. Thằng Qưới thích chí ra mặt.

-           Thì mầy cũng dỡ ẹt chớ có ngon lành gì đâu cà. Trên bờ mầy lẻo lự, mầy ăn hiếp tao, mầy đòi làm thủ lãnh chỉ huy. Bây giờ xuống nước thì biết đá biết vàng.

Biết con nhỏ sợ nước, thằng Qưới mĩm cười và nó chíp trong bụng.

-           Ừ để ra chỗ kia tao cho mầy sợ một phen.

Chiếc xuống xuôi theo con nước lớn đi từ xóm ra chợ Ngã Bảy. Có nhiều ghe lườn, ghe máy, xuồng chở trái cây, hoa quả đi chợ. Có chiếc ghe lườn chở một ghe đầy nhiều lu, khạp và cái be xuồng ngấp nghé mé nước, chòng chành. Chiếc lên chiếc xuống ngược và xuôi. Ghe nầy chở bông cúc, bông vạn thọ lại có ghe chất đầy những trái ô mô đen sì một đống. Có tiếng kêu từ chiếc ghe nầy qua chiếc kia, giọng nói sao mà nghe reo vui rộn rả. Cả một khúc sông nhộn nhịp. 

Con Thể Phụng sau một hồi quen nước đã bỏ tay ra khỏi be xuồng,  quay mặt ngó ngang ngó dọc ra chiều thích thú. Thể Phụng trợn mắt lè lưỡi khi nhìn thấy một thằng nhóc ở trần trùng trục, ốm nhom đứng trên đầu một chiếc tam bản, và đang cong lưng bơi xuồng vượt qua những con sóng xôn xao chạy vô bờ; những con sóng nhỏ do các chiếc ghe máy chạy nhanh gây ra. Thể Phụng nhìn xuống dòng nước, những về lục bình trôi theo chiếc xuồng con đang bơi cập sát bờ. Thể Phụng thò tay ra khỏi be xuồng ngắt một cành bông màu tím đưa lên mũi rồi nó gắn vô mái tóc. Thể Phụng quay lại hỏi thằng Qưới.

-           Qưới nè, tại sao nước ở đây đục ngầu vậy Quới?

Thằng Qưới đang tính kế nhát con nhỏ một phen cho bỏ ghét, nghe con nhỏ thỏ thẻ nhỏ nhẹ không giống như những lần chơi bắn súng trong vườn, thằng Qưới ngất ngây quên mất dự tính. Nó ngưng bơi trả lời:

-           Ừ, nước đục vì nước có sình.

Con nhỏ hỏi tiếp:

-           Như vậy là sông nầy coi bộ rộng bề ngang như cạn lắm phải hông?

-           Cạn gì mà cạn. Ngập lút đầu đó chớ cạn.

Thể Phụng nheo mắt ngó xuống giòng nước đang trôi đem theo những về lục bình cóbông tím lung linh. Nó không tin lời thằng Qưới.

-           Qưới nói sao chớ. Tui…a…Thể Phụng thấy nước đục ngầu à…chắc là giòng sông cạn đó Qưới ơi.

Thằng Qưới không biết nói sao, nó trả lời cụt ngủn:

-           Cạn gì!

Thể Phụng kéo ngang vành nón che nắng, tay phải mân mê cánh hoa lục bình vừa mới ngắt trong tay. Thể Phụng hát lên nho nhỏ, Qưới ở trên đầu ngọn gió nên không nghe rõ. Qưới cố lắng tai nghe…Ừ mà sao giọng con nhỏ trong mà cao vút thế nầy…nhỏ nầy mà biết hò đối đáp thì phải biết. Lòng thằng Qưới rộn lên bao niềm vui…và những nỗi lo lắng bâng quơ. Thể Phụng vẫn ngồi chông chêng trên đầu kia, Qưới vẫn đứng ở đầu mũi này cong lưng bơi miết. Có tiếng ghe máy xành xạch , đã nhìn thấy Ngã Bảy trong tầm mắt, càng gần ghe càng đông. Những chiếc xuống máy, xuồng đuôi tôm đan qua đan lại gần như kín mặt sông. Thể Phụng vui quá nhấp nha nhấp nhổm. Đang khi vui mắt lo ngó, một chiếc xuồng máy xắn ngang mũi, chiếc tam bản vồng lên chồm tới và hụp xuống như tuột xuống chiếc hố sâu. Qưới ghìm xuồng lại, Thể Phụng chới với mất thăng bằng …

-           A!Ù…Á!…Á!…

Sau một tràng la hoảng, Thể Phụng ngã đùng xuống sông. Chiếc nón bằng lát nhộm xanh nhuôm đỏ trôi phăng phăng theo giòng nước, Thể Phụng chới vơíi lụp chụp trong giòng nước. Qưới hoảng kinh chết đứng. Sau một phút sửng sờ, thằng Qưới bất ngờ  chụm chưn phóng đùng xuống sông…nhắm hướng Thể Phụng bơi sải tới. Sau mấy cái vườn tay, thằng Qưới như con giao long vươn lên chụp lấy cánh tay trắng nõn nà đang quẩy lung tung. Thể Phụng chụp được bàn tay, nó bèn đeo cứng ngắt thằng Qưới. Mất thăng bằng, vuớng một tay vì Thể Phụng níu chặt, Qưới chìm ngỉm. Nó uống một ngụm nước, cố sức ngoi mặt lên và giang rộng cánh tay cặp cặt ngang lưng Thể Phụng lật ngửa ra. Nó thở đều hơi, một tay bơi một tay kẹp chặt Thể Phụng vào người.

-           Đừng có nhúc nhích, để tui …tui dìu vô.

Không còn biết mắc cở, Thể Phụng bấu chặt hai tay vòng qua người thằng Qưới, đôi chưn kẹp chặt chưn Qưới làm thằng nhỏ vướng víu mấy lần uống nước. Chưa bao giờ gặp cảnh như vầy, Qưới chới với. Bao nhiêu sức trai cố đem ra vật lộn với con nhỏ…Trồi lên hụp xuống mấy lần, nhưng Qưới vẫn cố giữ cho đầu con nhỏ không chìm trong nước. Không biết bao lâu, có tiếng nhiều người đàn ông léo nhéo:

-           Ném xuống cho tao cái dây coi Bảy…tụi bay kéo chiếc xuống của nó vô bờ trước đi.

Hai ba cánh tay rắn chắc nắm chặc lấy Qưới. Nó nghe tiếng một ngưòi nói:

-           Ê, mầy lội vô bờ được hông mầy?

-           Ngu thấy mẹ, a thần phù nhảy xuống nó ôm cho mầy chết.

Mấy người thanh niên đở Thể Phụng lên ghe, thằng Qưới nắm be nhảy lên theo. Chiếc võ lải ghìm máy đứng giữa sông, mấy người đàn bà kéo Thể Phụng vô trong hơ lửa.

Bước lên bờ trong chiếc áo bà ba đen, đi chưn đất, mặt Thể Phụng nhăn nhó như là mắc cở, như sợ sệt chưa tan. Qưới đứng nhích lại gần hỏi.

-           Có muốn đi dạo chợ cho biết hông?

Giọng thể phụng run run:

-           Thể Phụng sợ quá à. Muốn đi về.

-           Uổng quá.

-           Uổng gì?

-           Đã tới nơi mà hổng đi chơi uổng lắm.

-           Thì bữa khác.

-           Thì về.

Qưới quay lưng hướng xuống bờ sông. Thể Phụng đứng yên một chỗ kêu:

-           Anh…A…Qưới đi đâu đó.

Thằng Qưới day lưng lại trả lời:

-           Thì xuống bến bơi về chớ đi đâu.

Thể Phụng ngập ngừng:

-           Đi bằng xuồng?

-           Chớ bằng gì?

-           Tui…tui…em…mà sợ lắm hổng đi nữa đâu.

Qưới chới với nhăn mặt không biết nói gì. Chần vần một lúc lâu, Qưới bước lại đứng trước mặt Thể Phụng, hỏi:

-           Hổng về bằng xuồng hổng lẻ lội bộ về nhà? Biết nhiêu xa hông?

-           Hông!

-           Năm cây số chớ ít ỏi gì đi mõi chưn lắm đi nổi hông?

-           Hổng biết.

-           Rồi cái xuồng làm sao. Mà biết đường đi hông?

-           Cái gì? Tui…em…đi một mình hả?

Thằng Qưới ngẩn ngơ nhìn Thể Phụng. Đôi mắt  con nhỏ mở tròn xoe như đôi mắt con chim bồ câu dưới hàng mi dài cong cong, hai cánh mũi phập phồng, hai má hồng hồng…cái môi phụng phịu. Qưới nhìn mà chết điếng trong lòng. Nó rủa trong bụng:

-           Con nhỏ quỷ mà. Ngó cái mặt nó ai mà dám nói không.

Cái mặt nhỏ Thể Phụng khi làm tướng chỉ huy đám con trai chia phe làm trò Đinh Bộ Lĩnh thì sáng quắt, đôi mắt đó bây giờ như  đôi mắt con bồ câu mới ra ràng, ngơ ngác, chớp lia chớp lịa.

Thể Phụng hỏi:

-           Bây giờ tính sao đây?

-           Tính gì?

-           Đi về bằng gì đây?

-           Thì lội bộ chớ bằng gì.

Qưới gởi chiếc tam bản đầu chợ cho một người quen. Nó dẫn Thể Phụng đi băng ngang qua chợ mà trong lòng tiếc hùi hụi vì không được đi chợ tết coi cá thia thia, coi đá gà cựa, gà dao vui kể gì. Nó rủa thầm con nhỏ “quỷ”.

 Qưới phăng phăng đi trước, Thể Phụng lót tót chạy theo sau. Vì sống ở quê cho nên Qưới đi chưn không dễ dàng, Thể Phụng là dân ở Sài Gòn đi chưn không một lát thấy mấy ông trời và nghe ran rát ở bàn chưn. Đi một đổi than đau, than mõi đòi nghỉ. Ra khỏi chợ,  trên con đường trải nhựa hai đứa men theo bờ cỏ mà đi. Mặt trời đã lên quá mấy con sào, cái nóng chói chang xoi thẳng vô mặt Thể Phụng, nó nheo măùt, nhăn mặt càng đi càng chậm lại...Đến một khúc quanh đã thấy xóm nhà xa xa, Qưới bước sải như chạy đến khi không còn nghe tiếng thở phì phò sau lưng, Qưới day lại. Trời đất quỹ thần thiên địa ơi. Con nhỏ biến đâu mất...Nhìn quanh, thì ra Thể Phụng đau chưn nhưng không kêu đã ngồi nghỉ ở gốc cây cách đó vài trăm thước. Qưới thở ra quay bước đi trở lại. Đến gần, Qưới thấy mặt Thể Phụng đỏ au, hai mắt mở không muốn nổi, đầu tóc rối mù đang ngồi ôm chưn nhăn nhó.

-           Đi được hông?

GiọngThể Phụng yếu ớt:

-           Đau quá!

-           Vậy mà đòi làm thủ lãnh. Thiệt hông đi phải hông.

Thể Phụng ngồi im re không trả lời. Cúi mặt nhìn đôi bàn chưn xây xát mấy chỗ rớm máu. Quới đứng một hồi chịu không nổi nên ngồi xuống nắm lấy bàn chưn Thể Phụng lật qua lật lại săm soi. Thể Phụng giựt phắt ra:

-           Hổng được rờ người ta.

-           Đau hông?

-           Hông.

-           Hổng đau sao mặt nhăn nhó như con khỉ.

Mắt Thể Phụng long lanh sáng quắt.

-           Kệ người ta.

Và nó quay mặt đi, Quới chới với không biết làm sao. Đứng lớ ngớ một hồi Quới nghĩ ra được một cách:

-           Nè, đưa đây tui cõng cho đi.

Thể Phụng im re không trả lời. Qưới nói lớn hơn:

-           Đưa tui cõng về.

Thể Phụng vẫn quay mặt làm lơ, bí quá Quới làm gan xốc nách Thể Phụng và kéo hai tay choàng qua cổ mình xốc Thể Phụng lên lưng. Con nhỏ chòi đạp đòi xuống. Quới buột miệng:

-           Uûa sao lạ vậy. Hồi chơi trò Đinh Bộ Lĩnh bắt tui cõng hoài mà sao bây giờ hổng cho?

-           Hổng biết.

Giọng nói của Thể Phụng hết còn gay gắt, nó đã chịu nằm yên trên lưng cho thằng Quới cõng về. Đến bìa làng nó phóng xuống đất, sửa lại vạt áo bà ba và cố gắng bước đi. Quới đứng tần ngần ngó theo từng bước chưn. Thể Phụng đi một nước vô thằng ngõ nhà ông nó ở rìa làng không quay lại lần nào. Quới bâng khuâng chép miệng:

-           Sao kỳ quá vầy nè. Hồi cõng nó trong trận Đinh Bộ Lĩnh thì hổng sao, mà bây giờ cõng nó nằm ngang trên lưng ...hình như cái ngực nó mềm mềm êm ái và hơi thở nó phà vô tai thơm lừng...Ngộ thiệt há.

Và thằng Qưới thẩn thờ đi về phía cổng nhà. Hình ảnh con chim tra trả màu xanh lông đủ màu hực hở đang rủ rê con chim gái hiện về trong trí nó. Tết năm nay vui hơn tết mọi năm.

Gió lên phây phây, con nước đang lớn; những về lục bình trôi đầy mặt sông. Những bông tím lung linh trên giòng nước đục màu phù sa. Con Thẻ Phụng thò tay ngắt một cánh hoa tím mân mê trong tay.